राजेंद्रप्रसाद सहाय (जन्म : ३ डिसेंबर १८८४; - २८ फेब्रुवारी १९६३) हे स्वतंत्र भारताचे पहिले राष्ट्रपती होते. त्यांनी सन १९५० ते १९६२ या काळात भारताच्या राष्ट्रपतीचे पद भूषविले. व्यवसायाने वकील असलेले डॉ. राजेंद्रप्रसाद, भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यादरम्यान काँग्रेस पक्षात सामील झाले व बिहारमधील एक प्रमुख राजकीय नेते बनले.

भारताचे राष्ट्रपती
स्वातंत्र्यानंतर अडीच वर्षांनी, 26 जानेवारी 1950 रोजी, स्वतंत्र भारताच्या संविधानाला मान्यता देण्यात आली आणि ते भारताचे पहिले राष्ट्रपती म्हणून निवडले गेले. दुर्दैवाने, 25 जानेवारी 1950 च्या रात्री (भारतीय प्रजासत्ताक दिनाच्या एक दिवस आधी) त्यांची बहीण भगवती देवी यांचे निधन झाले. त्याने तिच्या अंत्यसंस्काराची व्यवस्था केली पण तो परेड ग्राउंडवरून परतल्यानंतरच.

भारताचे राष्ट्रपती या नात्याने, प्रसाद यांनी राज्यघटनेच्या आवश्यकतेनुसार कार्य केले आणि ते कोणत्याही राजकीय पक्षापासून स्वतंत्र होते. त्यांनी भारताचे राजदूत म्हणून जगभर प्रवास केला, परदेशी राष्ट्रांशी राजनैतिक संबंध निर्माण केले. 1952 आणि 1957 मध्ये ते सलग दोन वेळा पुन्हा निवडून आले आणि ही कामगिरी करणारे ते भारताचे एकमेव राष्ट्रपती आहेत. राष्ट्रपती भवनातील मुघल गार्डन्स त्यांच्या कार्यकाळात प्रथमच सुमारे एक महिना लोकांसाठी खुले होते आणि तेव्हापासून ते दिल्ली आणि देशाच्या इतर भागांतील लोकांसाठी एक मोठे आकर्षण बनले आहे.

संविधानाच्या आवश्यकतेनुसार अध्यक्षांच्या अपेक्षित भूमिकेचे पालन करून प्रसाद यांनी राजकारणापासून स्वतंत्रपणे काम केले. हिंदू कोड बिलाच्या अंमलबजावणीवरून झालेल्या भांडणानंतर, त्यांनी राज्य कारभारात अधिक सक्रिय भूमिका घेतली. 1962 मध्ये, अध्यक्ष म्हणून 12 वर्षे सेवा केल्यानंतर, त्यांनी निवृत्तीचा निर्णय जाहीर केला. मे 1962 मध्ये भारताच्या राष्ट्रपती पदाचा त्याग केल्यानंतर, ते 14 मे 1962 रोजी पाटणा येथे परतले आणि त्यांनी बिहार विदयापीठाच्या कॅम्पसमध्ये राहणे पसंत केले. भारत-चीन युद्धाच्या एक महिना आधी 9 सप्टेंबर 1962 रोजी त्यांच्या पत्नीचे निधन झाले.


1962 मध्ये, राष्ट्रपती म्हणून 12 वर्षांनी, डॉ. प्रसाद सेवानिवृत्त झाले आणि त्यानंतर त्यांना भारतरत्न हा देशाचा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.